Jak schudnąć mając chorobę Hashimoto? Choroba Hashimoto czyli przewlekłe autoimmunologic. Choroba Hashimoto - objawy, przyczyny, diagnostyka, leczenie, dieta. Choroba Hashimoto, czyli przewlekłe zapalenie gruc. Produkty, które rozwalają pracę tarczycy. Unikaj zwłaszcza przy niedoczynności. Problemy z tarczycą Odpowiednia dieta może
fot. Adobe Stock Wiele zależy od tego, czy osoba chorująca na Hashimoto ma niedoczynność tarczycy – jeśli tak, może jej być trudniej zachować prawidłową masę ciała. Na szczęście z tyciem można walczyć. Jak? Wyjaśnia lek. Urszula Sanocka – endokrynolog z Grupy LUX MED. Czy to prawda, że przy chorobie Hashimoto trudno zachować odpowiednią wagę ciała? Lek. Urszula Sanocka: Jeśli chorobie Hashimoto towarzyszy niedoczynność tarczycy, to często mamy do czynienia z przyrostem masy ciała. Jeśli czynność hormonalna tarczycy pozostaje w normie, a pacjent ma jedynie podwyższone przeciwciała przeciwtarczycowe i nie ma innych zburzeń metabolicznych lub schorzeń przewodu pokarmowego, to regulacja trybu życia i nawyków żywieniowych powinna wystarczyć do utrzymania prawidłowej wagi. Jak schudnąć przy chorobie Hashimoto? Podstawą jest dobre wyrównanie czynności hormonalnej tarczycy, czyli stosowanie właściwej dawki tyroksyny – hormonu tarczycy. Ponadto należy zadbać o wyrównanie ewentualnych niedoborów witamin, głównie witaminy D3. Ważne jest uregulowanie trybu życia: regularna aktywność fizyczna i zrównoważona dieta, odpowiednia podaż płynów, a także ograniczenie przewlekłego stresu, który znacząco wpływa na naszą gospodarkę hormonalną, jak również preferencje żywieniowe. Jaki sport jest polecany przy chorobie Hashimoto? Rodzaj uprawianego sportu nie ma większego znaczenia. Najbardziej istotna jest jego regularność i czas trwania wysiłku. Należy go dostosować do indywidualnych preferencji pacjenta i jego możliwości wydolnościowych, stopniowo zwiększając obciążenie wysiłkiem. Oznacza to że osoba z istotną nadwagą lub otyłością nie powinna zaczynać treningu od dużych obciążeń (zwiększa to częstotliwość urazów). O czym powinna pamiętać osoba chora na chorobę Hashimoto, by nie tyć? O regularnym zażywaniu leków, jeśli tak zaleci lekarz prowadzący. Unikaniu nadmiernego spożycia słodyczy, słodzonych napojów w tym coca-coli, produktów zwierających białą mąkę: pizza, białe pieczywo, żywności typu fast-food. Posiłki powinny być bogate w produkty świeże: warzywa, owoce oraz w kasze. Niezwykle ważne jest regularne spożywanie posiłków kilka razy w ciągu dnia i nie objadanie się w godzinach wieczornych. Istotne jest też unikanie alkoholu (zwłaszcza piwa) i nadmiernego spożycia soli kuchennej. Wszystko o diecie przy Hashimoto Jeśli chorobie Hashimoto towarzyszy alergia pokarmowa, należy unikać produktów alergizujących. Gdy współistnieją dolegliwości gastryczne, np. objawy zespołu jelita drażliwego, warto pomyśleć o wykluczeniu celiakii. Nie można też zapomnieć o wspomnianej już wcześniej roli aktywności fizycznej. Stany powodujące kompulsywne objadanie, np. stany lękowe, nerwice, wymagają odrębnej terapii. Zobacz też:Jak rozpoznać objawy Hashimoto?Czego nie można jeść przy chorobie Hashimoto? Ekspert: lek. Urszula Sanocka – endokrynolog, Grupa LUX MED. Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!Cz, 23-06-2011 Forum: Hashimoto - O czym należy pamiętać przy hashimoto? Re: Dobry endokrynolog Warszawa jak najszybciej łatwo dostać się nie jest. ludzie polecają kilku różnych lekarzy wielokrotnie więc warto poczytać. ten sam temat poruszany jest na forum hashimoto .
Zmagasz się z Hashimoto? Dieta jest ważna, więc wyrzucasz z jadłospisu soję, kapustę, kalafior i jeszcze... Zanim dojdziesz do wniosku, że musisz żyć powietrzem, zobacz, co możesz jeść bez obaw. Choroby tarczycy stanowią coraz częstszy problem medyczny naszego społeczeństwa. Co ciekawe, problem ten dotyczy zwłaszcza kobiet. Dane pokazują, że co dziesiąta reprezentantka płci pięknej zmaga się z chorobą tarczycy, a to może sugerować wpływ hormonów żeńskich (estrogenów) na jej rozwój [1-2]. Dodatkowo, jeśli dysfunkcją tarczycy jest niedoczynność, to w większości przypadków będzie ona spowodowana chorobą Hashimoto. Mimo że wciąż nie znamy do końca przyczyny jej powstania oraz czynników, które predysponują do jej rozwoju, dzięki coraz większej liczbie badań na temat choroby Hashimoto, z roku na rok jesteśmy w stanie powiedzieć o niej coraz więcej. Wiele przydatnych informacji, zgodnych z aktualnym stanem badań, znajdziesz w tym artykule. Oczywiście obok kwestii stricte klinicznych poruszyłem też najważniejsze zagadnienia dotyczące diety hashimoto, wyjaśniając przy okazji kilka najpopularniejszych mitów krążących wokół autoimmunologicznych chorób tarczycy. Spis treści:Definicja chorobyPrzyczyny hashimotoHashimoto – objawyHashimoto a ciążaLeczenie hashimotoDieta hashimotoSuplementacja przy hashimotoDieta hashimoto – jadłospisJak poradzić sobie z hashimoto? Definicja choroby Hashimoto Zanim opiszę istotę choroby tarczycy Hashimoto, najpierw krótki wstęp o naszym układzie odpornościowym. W prawidłowo działającym organizmie układ immunologiczny po kontakcie z obcym białkiem (np. wirusem, bakterią czy pasożytem) tworzy stan zapalny, aby usunąć czynnik chorobotwórczy. Celem zapalenia jest zatem obrona organizmu. Proces zapalny w fizjologicznych warunkach doprowadza do usunięcia czynnika chorobotwórczego i pozwala na powrót do zdrowia. Podłożem zapalenia są zmiany w układzie krwionośnym prowadzące do rozszerzenia naczyń i zwiększenia ukrwienia danej tkanki, co w zamierzeniu ma skierować białka (np. przeciwciała) oraz komórki odpornościowe (np. limfocyty) do walki w danym miejscu organizmu. Stąd nazwa samego zjawiska – podczas zapalenia obserwujemy zaczerwienienie, zwiększoną ciepłotę ciała oraz ból. Warto w tym miejscu podkreślić, że zdrowy organizm jako białka obce rozpoznaje tylko te, które rzeczywiście stanowią dla niego zagrożenie i trzeba się ich pozbyć [3]. Niestety czasem dochodzi do dysfunkcji pracy układu immunologicznego, co przekłada się na zwalczanie własnych komórek. I tak możemy przejść do definicji autoimmunologicznego zapalenia tarczycy. Choroba Hashimoto, a właściwie przewlekłe limfocytarne zapalenie tarczycy, to konsekwencja zaburzeń w funkcjonowaniu układu odpornościowego, który swoją uwagę koncentruje na własnym organie – tarczycy. Jak wygląda przebieg choroby? Typowe dla tego stanu są: naciek limfocytarny na tkance tarczycy oraz obecność charakterystycznych przeciwciał powiązanych z enzymami tarczycy – autoprzeciwciał przeciwko peroksydazie tarczycowej (anty-TPO) oraz przeciwko tyreoglobulinie (anty-TG) [4]. Część z Was może je kojarzyć z badań w kierunku Hashimoto, kiedy to właśnie te przeciwciała są głównym przedmiotem badań diagnostycznych. W efekcie „ataku” układu odpornościowego zostaje zaburzona synteza hormonów tarczycy, co najczęściej prowadzi do niedoczynności tarczycy, jednak nie jest to regułą. Nieraz, zwłaszcza na początku choroby, wskutek uszkodzenia komórek tarczycowych przez wspomniane już limfocyty, dochodzi do nadmiernego uwolnienia hormonów tarczycy, a to z kolei objawia się jej nadczynnością [5]. Przyczyny hashimoto Na wstępie warto podkreślić, że – podobnie jak w przypadku każdej choroby autoimmunologicznej – nie do końca jeszcze poznaliśmy mechanizm powstawania choroby Hashimoto, a same czynniki prowadzące do jej rozwoju również pozostają na etapie hipotez. Innymi słowy – obserwujemy pewnie zależności między danymi czynnikami a rozwojem hashimoto, jednak wciąż nie jesteśmy wstanie z pełnym przekonaniem wskazać, czy są to przyczyny hashimoto (dalej będę używał skrótu HT), a jeśli tak, to w jak dużym stopniu warunkują tę chorobę. Badania przeprowadzane z udziałem bliźniąt jedno- i dwujajowych wskazują, że głównym czynnikiem w rozwoju HT są predyspozycje genetyczne [6-7]. Idąc dalej – pewne znaczenie, choć już o wiele mniejsze, mają czynniki środowiskowe, które ze względu swoją modyfikowalność (możemy ich unikać) będą przeze mnie dalej dokładniej opisane. I tak do czynników środowiskowych mających wpływ na rozwój HT możemy zaliczyć [8-15]: Nadmiar jodu w diecie – o ile jego niedobór może również wpływać na rozwój chorób tarczycy, to zbyt duża podaż może być czynnikiem indukującym pojawienie się Hashimoto. Ciekawostką jest fakt, że w populacjach mających niedobór jodu HT występuje o wiele rzadziej. Dodatkowo, wskutek obligatoryjnej fortyfikacji jodem żywności w tych populacjach, występowanie HT znacząco wzrasta. Wyjaśnieniem tego stanu rzeczy może być wpływ jodu na apoptozę (niszczenie) komórek tarczycy. Dalej powoduje to uwolnienie antygenów tarczycowych, co z kolei wpływa na aktywację układu immunologicznego. Niedobór selenu – selen jest niezbędnym składnikiem enzymów mających za zadanie ochronę antyoksydacyjną komórek tarczycy. W przypadku jego niedoboru dochodzi do spadku syntezy tych enzymów, a co za tym idzie – wzrostu stresu oksydacyjnego w komórkach tarczycy. Dlatego już niewielki niedobór selenu może sprzyjać pojawieniu się Hashimoto u osób z predyspozycjami genetycznymi. Potwierdzeniem roli selenu w rozwoju HT mogą być również badania obserwacyjne, które wykazują, że osoby borykające się z tą chorobą mają znacznie niższe stężenie selenu w organizmach niż osoby zdrowe. O ile dla wielu osób elementem diety w hashimoto jest suplementacja selenem to warto wspomnieć, że znajdziemy go także w źródłach pokarmowych tj. orzechy brazylijskie. Infekcje oraz stosowanie niektórych leków – praktycznie każda infekcja prowadząca do zwiększonego stanu zapalnego tarczycy może być czynnikiem wyzwalającym HT. Dodatkowo na ryzyko powstania hashimoto może mieć wpływ lek stosowany w arytmii (amiodaron). Jego budowa zbliżona do hormonu tarczycy (trijodotyroniny) powoduje, że stosowanie tego leku może wpływać na zaburzenie syntezy tego hormonu, a w efekcie do powikłań samego narządu. Otyłość i niedowaga – z jednej strony wystąpienie HT u osób z prawidłową masą ciała może predysponować do jej zwiększenia (niedoczynność tarczycy skutecznie zmniejsza tempo metabolizmu, co predysponuje do tycia, dlatego bardzo ważna jest odpowiednia dieta przy niedoczynności tarczycy), z drugiej osoby otyłe znacznie częściej chorują na tę chorobę. Można więc wysnuć wniosek, że otyłość może być zarówno skutkiem jak i przyczyną Hashimoto – oczywiście zależnie od przypadku. Warto też podkreślić, że zbyt szybkie obniżenie masy ciała poniżej wartości fizjologicznych (np. wskutek przygotowywania sylwetki do zawodów sportowych) również może prowadzić do ujawnienia się HT. Długotrwały i głęboki deficyt energii nie pozostaje bez wpływu na tarczycę, indukując lub zwiększając obecny już stan zapalny. Z tego powodu coraz więcej dietetyków przestrzega przed stosowaniem diet i postów bardzo niskokalorycznych, nawet przez krótki okres czasu. Jeśli rozważasz stosowanie w hashimoto diety Dąbrowskiej to zachęcam do przeczytania mojego artykułu na temat tego postu, gdzie tłumaczę dlaczego go nie polecam. Innymi wymienianymi w literaturze czynnikami wyzwalającymi hashimoto są również: zbyt niska ilość snu, przewlekły stres, dieta typu zachodniego (bogata w produkty prozapalne) oraz zbyt duża aktywność fizyczna prowadząca do przetrenowania organizmu. Niestety dla wszystkich osób zastanawiających się jak wyleczyć hashimoto mam złą wiadomość, przy obecnym poziomie rozwoju medycyny nie jesteśmy w stanie wyleczyć tej choroby, a jedynie działać objawowo. Hashimoto – objawy Jeśli powyższe przyczyny mogą być powiązane z Twoim stylem życia, zastanów się czy nie obserwujesz objawów związanych właśnie z HT. Same objawy zwykle są tożsame z objawami niedoczynności tarczycy, a mowa tu o [16-18]: zwiększeniu masy ciała lub braku efektów redukcji tkanki tłuszczowej, ciągłym uczuciu zmęczenia, codziennej senności, mimo odpowiedniej długości snu, niskim ciśnieniu krwi, wypadaniu włosów, łamliwości paznokci, suchej skórze, zwiększonej zachorowalności na infekcje. Objawy hashimoto i niedoczynności tarczycy zazwyczaj są do siebie podobne, a to z bardzo prostego powodu: najczęstszym rezultatem HT jest niedoczynność tarczycy, co z kolei wpływa na nasze dolegliwości. Jednak czasami Hashimoto przebiega bezobjawowo przez długi czas, dlatego mimo braku objawów warto zwrócić się w stronę diagnostyki tej choroby. W przypadku obserwacji powyższych objawów w pierwszej kolejności zalecana jest wizyta u lekarza, który według wskazań powinien wszcząć zasadną diagnostykę, a po potwierdzeniu diagnozy wprowadzić odpowiednią farmakoterapię, co dokładnie opisuję w następnym podrozdziale. Hashimoto a ciąża Rozważałem wpisanie problemów z płodnością w zakres objawów, jednak byłoby to duże uproszczenie, ponieważ temat ten jest na tyle złożony, że zasługuje na osobny akapit. Choć jest to objaw który może się pojawić w hashimoto, nie jest charakterystycznym objawem, a relacja między hashimoto, a ciążą jest dużo bardziej skomplikowana i nie ogranicza się jedynie do problemów z płodnością. Zaburzenia funkcji tarczycy należą do najczęściej spotykanych zaburzeń endokrynologicznych w ciąży. Warto zaznaczyć, że samo stężenie hormonów tarczycy w ciąży także rośnie, co jest jednak zjawiskiem fizjologicznym i całkowicie normalnym. Zwiększa się nie tylko produkcja hormonów tarczycy, ale także przechodzenie jodu przez łożysko do płodu oraz jego straty z moczem. Wszystko to w połączeniu z pojawieniem się w surowicy gonadotropiny kosmówkowej o właściwościach tyreotropowych oraz przyjmowaniem niektórych leków wpływa na funkcje tarczycy. Z tego powodu kobietom w ciąży zalecana jest suplementacja jodu w ilości 225 µg/dobę, co zazwyczaj znajdziemy w większości suplementów skierowanych do tej grupy kobiet. W populacjach, gdzie wprowadzona jest suplementacja jodem u kobiet ciężarnych głównym powodem pojawienia się niedoczynności tarczycy są jednak procesy o charakterze autoimmunologicznym. Co ciekawe dla wielu kobiet z Hashimoto, ciąża jest okresem załagodzenia przebiegu choroby i często związana jest ze spadkiem przeciwciał, niestety jednocześnie u kobiet u których rozpoznano obecność przeciwciał przeciwtarczycowych zwiększa się do 50% ryzyko pojawienia się niedoczynności tarczycy w po porodzie. Oznacza to, że jeśli Twoje hashimoto do tej pory przebiegało bezobjawowo, ciąża może być czynnikiem „wywołującym” niedoczynność [36,37]. Z drugiej strony niedoczynność tarczycy u ciężarnej niesie ze sobą ryzyko powikłań tj. poronienia, anemia, nadciśnienie ciążowe, przedwczesne oddzielenie łożyska, poród przedwczesny wzmożone krwawienia poporodowe. Przy czym warto zaznaczyć, że ryzyko to jest znacznie większe (31%) u kobiet nieleczonych tyroksyną, a u leczonych wynosi zaledwie 4 % [36]. Jeśli rozmawiamy o autoimmunologicznych chorobach tarczycy i ich związku z ciążą nie sposób pominąć temat poporodowego zapalenia tarczycy (PZT). Mówimy o nim wtedy, gdy w ciągu 12 miesięcy od porodu lub poronienia stwierdza się u kobiety autoimmunologiczne zapalenie tarczycy. Samo poporodowe zapalenie tarczycy predysponuje do pojawienia się niedoczynności tarczycy w późniejszym okresie życia, dlatego kobiety, które w okresie ciąży lub do roku po niej zmagały się z zaburzeniami pracy tarczycy powinny regularnie (raz do roku) kontrolować stężenia hormonów tarczycowych i przeciwciał Anty-TPO i Anty-TG. Może dotyczyć to także kobiet które doświadczyły poronienia, ale nigdy nie miały badanych hormonów tarczycy. Regularne badania to nie jedyna metoda „obrony”, okazuje się że suplementacja selenu w dawce 200 µg/dobę stosowana od 12 tygodnia ciąży do końca pierwszego roku po porodzie redukuje częstość występowania PZT [36]. Leczenie hashimoto Jeszcze przed rozpoczęciem terapii hormonalnej, która jest bardzo często związana z hashimoto, lekarz powinien przeprowadzić wywiad medyczny w kierunku potwierdzenia bądź wykluczenia tej choroby. W tym celu na pewno zapyta Cię o objawy, które u siebie obserwujesz, zbada palpacyjnie Twoją szyję (w HT tarczyca ulega zmniejszeniu, co można wyczuć za pomocą tego badania). Jeśli uzna HT za prawdopodobny scenariusz, skieruje się ku diagnostyce obrazowej i laboratoryjnej. W tym celu niezbędnym jest wykonanie USG tarczycy, by obejrzeć gruczoł i sprawdzić, czy nie ma w nim guzków oraz wykonanie badań krwi, w których zostanie oznaczone [19]: TSH – hormon przysadki mający za zadanie pobudzać tarczycę do pracy. Jego zbyt wysokie stężenie (powyżej 4,2 mIU/ml) może świadczyć o niedoczynności tarczycy, co jest często powiązane z Hashimoto. Z kolei zbyt niskie (poniżej 0,27 mIU/ml) może świadczyć o nadczynności tarczycy, co jest często obserwowane w początkowym stadium HT. fT3/fT4 – hormony tarczycy, czyli ostateczny produkt wszystkich przemian osi HPT. To właśnie te hormony mają wpływ na nasz organizm, a zaburzenie ich stężeń wiąże się z obserwowanymi dolegliwościami (patrz wyżej). Ich zbyt niskie stężenie (fT3 poniżej 3,4 pmol/l i fT4 10,6pmol/l) może wiązać się z niedoczynnością tarczycy, a zbyt wysokie (fT3 powyżej 8,3 pmol/l i fT4 19,4pmol/l) z nadczynnością tarczycy. Anty-TPO – przeciwciała, które zostały już omówienie w pierwszej części artykułu. Ich niewielkie stężenie jest całkowicie fizjologiczne i nieszkodliwe. Jeśli jednak stężenie anty-TPO wyniesie powyżej 34 IU/ml, powinno to nas zaniepokoić. Tu warto podkreślić, że w klasycznym obrazie Hashimoto przeciwciała te znacznie przekraczają normy (nawet do wartości 500 IU/ml). Anty-TG – podobnie jak -anty-TPO, są przeciwciałami atakującymi komórki tarczycy, a ich zbyt wysokie stężenie (powyżej 115 IU/ml) wiąże się z diagnozą HT. W sytuacji, kiedy wszystko wskazuje na hashimoto, np.: obraz USG wskazuje na guzki, badanie TSH i hormonów tarczycy na niedoczynność, przeciwciała anty-TPO i TG są znacznie podwyższone, lekarz z przekonaniem zdiagnozuje hashimoto. Jak już wspomniałem, nie jesteśmy w stanie wyleczyć choroby Hashimoto, a jedynie działać objawowo. Zatem zależnie czy powikłaniem HT będzie niedoczynność, czy – co rzadsze – nadczynność, lekarz powinien wprowadzić odpowiednią terapię lekami zastępującymi endogenną syntezę hormonów tarczycy. Najczęściej będzie to Euthyrox lub Letrox. Leki te najlepiej jest przyjmować na czczo, a bezpośrednio po nich nie jeść nic przez 20 minut. Egzogenne hormony tarczycy są na ogół bardzo dobrze tolerowane i przy ich odpowiednim dobraniu (chodzi tu o ilość) pozwalają na całkowicie normalne funkcjonowanie organizmu. Niestety leczenie tego typu związane jest z ciągłym przyjmowaniem leku, najczęściej do końca życia. Dodatkowo po pierwotnej diagnozie warto wykonywać tożsame badania laboratoryjne w celu monitorowania przebiegu leczenia. Dieta hashimoto Kontrowersje W przypadku diety przy chorobie Hashimoto spotykamy się ciągle z informacjami czego nie jeść, a dużo rzadziej z informacjami o produktach wskazanych przy Hashimoto. Dieta w chorobie Hashimoto wcale nie musi być dietą eliminacyjną, co warto podkreślić już na samym wstępie. Jednak warto też zaznaczyć, że zarówno celiakia jak i nietolerancja laktozy spotykana jest o wiele częściej u osób z Hashimoto w porównaniu z resztą populacji [20]. Dlatego po potwierdzeniu HT, a przed ułożeniem diety dla nowo zdiagnozowanej osoby, lekarz powinien zalecić diagnostykę w kierunku nietolerancji laktozy i celiakii lub przynajmniej przeprowadzić wywiad z pacjentem pod kątem objawów związanych z tymi jednostkami chorobowymi. Bez twardego dowodu nie warto eliminować glutenu czy laktozy z diety. Zwłaszcza, że może to utrudniać późniejszą diagnostykę celiakii, o której więcej piszę w artykule Dieta bezglutenowa. Bardziej kontrowersyjna jest eliminacja warzyw strączkowych (np. soi) oraz warzyw kapustnych [21]. Ze względu na zawartość genisteiny i daidzeiny soja powinna zostać ograniczona w diecie osób z chorobą Hashimoto. Warzywa kapustne zawierają za to dość dużą ilość goitrogenów, które negatywnie wpływają na gospodarkę jodową organizmu, zaburzając tym samym homeostazę tarczycy. Istotnie zarówno strączki jak i kapustne wpływają na zaburzenie pracy tarczycy, co może być kłopotliwe w unormowaniu jej hormonów po diagnozie HT. Jednak nieraz przewartościowujemy ten mechanizm, nie dopuszczając w diecie osoby z HT ani grama tego rodzaju warzyw. Jeśli spojrzymy na badania interwencyjne, niewielka ilość soi czy fasoli (np. do 100 g na dobę) nie wpływa negatywnie na pracę tarczycy. Dopiero oparcie diety na tej grupie warzyw (jak to u niektórych populacji) może nieść ze sobą niezbyt pozytywne skutki [22]. Klikając w ten artykuł mogłaś spodziewać się, że otrzymasz jasną informację czego nie jeść przy Hashimoto, prawda jest jednak taka, że w tym przypadku nie ma odgórnie ustalonej listy produktów która będzie dotyczyła każdej diety przy niedoczynności tarczycy Hashimoto, a raczej powinna być ona dopasowana indywidualnie w oparciu o samopoczucie i inne choroby. I tu warto podkreślić ważną rzecz i sposób myślenia osób z hashimoto: bardzo często mając tę chorobę skupiamy się na szczegółach, jak wyeliminowanie goitrogenów, kompletnie nie zwracając uwagi na ogół diety czy nasz styl życia, a to właśnie te zmiany są kluczowe dla poprawy zdrowia! Podstawy diety i suplementacji W kontekście diety warto wspomnieć o interakcji niektórych produktów z lekami przyjmowanymi podczas niedoczynności tarczycy. Nie zaleca się przyjmowania w tym samym czasie co leków suplementów z żelazem czy wapniem. Między przyjęciem leków, a pierwszym posiłkiem warto odczekać minimum 20 min, a same leki popijać wodą – najgorzej sprawdzi się natomiast kawa i sok z grejpfruta. Dodatkowo niezdiagnozowana celiakia czy nietolerancja laktozy może równie aktywnie utrudniać wchłanianie hormonów, jeśli więc nie widzisz efektów leczenia warto skonsultować się z lekarzem, aby sprawdzić czy nie zmagasz się także z którymś z tych ważne w dietoterapii osób z Hashimoto jest dokładne zbilansowanie diety pod kątem makro- i mikroskładników. Skupmy się więc na chwilę na tym, co jeść przy Hashimoto, bardziej niż na tym czego unikać. Newralgicznymi składnikami w HT są: selen, jod, omega-3, antyoksydanty, witamina C, witamina D. Dlatego warto zadbać o ich podaż wraz z dietą, a gdy nie jest to możliwe, rozważyć suplementację – tym bardziej, że właśnie te składniki są często niedoborowe w diecie osób z Hashimoto. W kontekście selenu przydatnym narzędziem do oceny jego zapasów w organizmie mogą być badania laboratoryjne. Zależnie od wyniku możemy dzięki temu rozważyć podaż selenu wraz z dietą (np. poprzez włączenie regularnych porcji orzechów brazylijskich) lub suplementacji – o której piszę dokładniej w rozdziale poniżej. Nie zalecam z kolei suplementacji jodu, a to z uwagi na jego negatywny wpływ na rozwój hashimoto [23]. Dużo bezpieczniejszym sposobem jego podaży jest włączenie do diety ryb morskich. Już 160 g dorsza czy 200 g makreli zapewnia zrealizowanie dziennej normy na ten pierwiastek (160 mcg). Dodatkowo można pokusić się o codzienne niewielkie ilości soli jodowanej jako dodatku do posiłków. Jednak nie przesadzajmy z ilością – sól w nadmiarze wpływa na obecność obrzęków, które są dosyć częstym problemem u kobiet walczących z HT. Pod kątem potencjału przeciwzapalnego diety istotna jest również podaż omega-3 [24]. Ważne w kontekście żywieniowym są zarówno źródła roślinne (pestki dyni, siemię lniane, nasiona chia, orzechy), zawierające kwas alfa-linolenowy, jak i źródła zwierzęce (łosoś, pstrąg tęczowy, makrela, śledź, węgorz), które dostarczają kwasy EPA i DHA. Zalecana dzienna podaż EPA i DHA to minimum 400 mg, dlatego czasem warto rozważyć ich suplementację. Obok omega-3 o potencjał antyoksydacyjny organizmu dba również witamina C [25]. Jest ona antyoksydantem i ma wpływ na zachowanie potencjału oksydacyjnego w komórce tarczycy. Oprócz tego odpowiada za syntezę tyrozyny, której niedobór powoduje niedoczynność tarczycy. Dzienną rekomendowaną podaż można ze spokojem zapewnić, jedząc minimum 4 porcje warzyw i 2 porcje owoców każdego dnia, dlatego suplementacja kwasu askorbinowego będzie w większości przypadków nietrafionym pomysłem. Rozkład makroskładników Obok realizacji podaży powyższych składników warto też zadbać o odpowiednią podaż energii zależnie od celu (w przypadku normalnej masy ciała względem zapotrzebowania, a przy otyłości z odpowiednim deficytem energetycznym). Tu warto podkreślić, że deficyt powinien być bardzo wyważony. Zbyt duży lub stosowany przewlekle może być czynnikiem wyzwalającym hashimoto, a u osób już zdiagnozowanych pogarszającym stan choroby. W praktyce nie zalecam przekraczać deficytu energetycznego o więcej niż 400 kcal na dobę, co pozwala na redukcję tkanki tłuszczowej spokojnym, acz bezpiecznym tempem! Istotne znaczenie ma również rozkład makroskładnikowy, na obecną chwilę rekomendacje mówią o podaży węglowodanów na poziomie 45-60%, bazując na produktach o niskim przetworzeniu [26]. Podaż tłuszczów powinna być na normatywnym poziomie – między 20 a 35%. Tu warto wskazać pozytywny wpływ zwiększonej podaży kwasów omega-3 oraz jednonienasyconych i to zarówno na pracę tarczycy, jak i profil lipidowy, który często bywa zaburzony w hashimoto. Kończąc omawianie kwestii makroskładników, u osób borykających się z HT warto zwiększyć podaż białka w diecie do 1,2 g na kilogram masy ciała [27-30]. Ważna jest również eliminacja produktów przetworzonych, które obok swego potencjału prozapalnego dostarczają również zbędną ilość soli, przetworzonych węglowodanów czy tłuszczów trans – wszystkie wymienione działają negatywnie na gruczoł tarczowy [31-34]. Oczywiście jeśli badania potwierdzą nietolerancję laktozy czy celiakię, w ramach dietoterapii HT należy włączyć dietę bezglutenową, którą szczegółowo omawiam w linku powyżej lub dietę bezlaktozową, o której możesz przeczytać w artykule Dieta bezlaktozowa. Pozostałe osoby mogą bazować w swym jadłospisie na każdym produkcie, który wpisuje się w ramy zdrowej diety. Suplementacja przy hashimoto Rozważanie protokołu suplementacyjnego dla osoby z Hashimoto jest dość indywidualną kwestią zależną od diety tej osoby. Można powiedzieć, że suplementacja jest jedynie uzupełnieniem tego, czego nie udało nam się dostarczyć organizmowi wraz z dietą (co jest właściwie definicją suplementacji). I tak najczęściej suplementowanymi preparatami w Hashimoto są: Kwasy tłuszczowe omega 3 – rekomendowaną dzienną ilością jest 400 mg na dobę EPA i DHA łącznie. Biorąc pod uwagę fakt, że najlepszym ich źródłem są ryby tłuste, a nie goszczą one często na naszym talerzu, warto rozważyć suplementację dobrym preparatem omega-3. Selen – choć do niedawna, z uwagi na możliwie pozytywny wpływ większych dawek selenu na spadek przeciwciał anty-TPO, rekomendowano 200 mcg selenu na dobę, to obecnie, ze względu na nikłe dowody w tej kwestii, rekomenduje się 55 mcg selenu dziennie. Witamina D – o której w kontekście chorób autoimmunologicznych mówi się coraz częściej. Choć brakuje oficjalnych rekomendacji w sprawie podaży witaminy D, to zalecenie mówiące o podaży w wysokości 2000 a 4000 IU, mającej doprowadzić do uzyskania poziomu 0,25 (OH) D w organizmie (metabolit witaminy D) >50 ng/ml, wydaje się optymalnym rozwiązaniem. Warto więc oznaczać poziom witaminy D w organizmie, by dobrać odpowiednią dawkę suplementacyjną. Ciekawym produktem łączącym podaż omega-3 i witaminy D jest GOLD OMEGA 3 D3 + K2 firmy Olimp, który mogę polecić [35]. Dieta hashimoto – jadłospis Poniżej przedstawiam jadłospis dla kobiety o wzroście 160 cm, masie ciała 51 kg, w wieku 34 lat, która hipotetycznie jest po diagnozie HT i ma siedzący tryb życia. Oczywiście jest to jedynie jeden przykładowy dzień, nieuwzględniający indywidualnych preferencji, stylu życia oraz stanu zdrowia. Dodatkowo obok rozpisania diety zalecam wprowadzenie aktywności fizycznej, która wpłynie na samopoczucie oraz sylwetkę podopiecznej. ŚNIADANIE – Owsianka Kalorie: 465 kcal Białko: 12 g Tłuszcz: 14 g Węglowodany: 73 g Błonnik: 8 g Składniki: 60 g płatków owsianych 100 g bananów 50 g borówek 20 g orzechów nerkowca Przygotowanie: Płatki owsiane zalewamy wrzątkiem do linii płatków, pozostawiamy na 3 minuty. Banana kroimy w plasterki, dodajemy borówki i nerkowce. Całość mieszamy. II ŚNIADANIE – Kanapka z batatów Kalorie: 230 kcal Białko: 8 g Tłuszcz: 7 g Węglowodany: 30 g Błonnik: 6 g Składniki: 100 g batata 15 g łososia wędzonego na zimno 20 g hummusu 25 g oliwek Przygotowanie: Bataty kroimy w plastry. Układamy na papierze do pieczenia wyłożonym na blaszce. Pieczemy w 180°C przez około 30 minut, sprawdzając czy nie są zbyt miękkie. Nakładamy ulubione dodatki i pyszne kanapki gotowe. Smacznego! OBIAD – Zupa krem z buraczków Kalorie: 519 kcal Białko: 14 g Tłuszcz: 23 g Węglowodany: 72 g Błonnik: 13 g Składniki: 350 g buraków 140 g ziemniaków 1 łyżeczka startego imbiru 15 g oliwy z oliwek 1 łyżeczka gorczycy 50 g mleczka kokosowego natka pietruszki sól, pieprz Przygotowanie: W garnku rozgrzewamy oliwę z oliwek. Wrzucamy gorczycę i starty na tarce imbir, podsmażamy. Dodajemy obrane i pokrojone w drobną kostkę ziemniaki i buraki, zalewamy wodą odrobinę ponad poziom warzyw. Gotujemy pod przykryciem do miękkości warzyw. Następnie blendujemy na gładki krem. Przyprawiamy solą i pieprzem do smaku. Podajemy z mleczkiem kokosowym. KOLACJA – Kanapka z omletem i pastą z awokado Kalorie: 596 kcal Białko: 24 g Tłuszcz: 28 g Węglowodany: 61 g Błonnik: 9 g Składniki: 2 szt. jaja kurzego 15 g sera cheddar 110 g chleba żytniego na zakwasie 30 g awokado 100 ml mleka ekologicznego 30 g pomidorków koktajlowych 1 ząbek czosnku 1/4 cytryny sól, pieprz Przygotowanie: Naczynie na omlet nagrzewamy w piekarniku nagrzanym do 200°C. Jajka miksujemy z serem i mlekiem. Doprawiamy solą i pieprzem. Masę jajeczną przelewamy do rozgrzanego naczynia. Wkładamy do piekarnika na około 20 minut. Na 2-3 minuty przed końcem układamy pokrojone pomidorki koktajlowe i posiekaną natkę pietruszki. Awokado obieramy, rozgniatamy za pomocą widelca. Dodajemy sok z cytryny, starty czosnek i doprawiamy solą i pieprzem. Kromki chleba smarujemy pastą z awokado. Omlet kroimy na kawałki i układamy na kanapkach. Cały jadłospis: Kcal: 1810 Białko: 58 g Tłuszcz: 72 g Węglowodany: 236 g Błonnik 36 gJeśli interesuje Cię dieta odchudzająca przy niedoczynności tarczycy, jadłospis może wyglądać tak samo, pamiętaj jednak, aby obniżyć kaloryczność diety zmniejszając porcje. Jeśli nie wiesz jak obliczyć swoje zapotrzebowanie kaloryczne zapraszam do mojego artykułu na ten temat. Znając swoje zapotrzebowanie na kalorie możesz z łatwością obliczyć jaka powinna być kaloryczność Twojej diety podczas odchudzania. Jak poradzić sobie z hashimoto? Podstawowym zaleceniem jest zadbanie o zdrowy styl życia oraz niski poziom stresu. O ile nie możemy doprowadzić do całkowitego wyleczenia Hashimoto, to wskutek odpowiedniej farmakoterapii, diety, aktywności fizycznej, redukcji stresu oraz odpowiedniej długości snu jesteśmy w stanie doprowadzić do całkowitego utrzymania HT w ryzach. Pamiętajmy, że słowo stres nie jest związane tylko ze stresem psychicznym. Istnieje bowiem wiele jego odmian – równie niebezpiecznym dla organizmu jest stres związany ze zbyt dużym deficytem kalorycznym podczas redukcji tkanki tłuszczowej czy stres powstały za pośrednictwem zbyt dużej objętości treningowej. Dlatego, mimo że zmniejszenie masy ciała i aktywność fizyczna są pożądane przy HT, warto podejść do tego z głową, by nie pogorszyć naszego zdrowia. Trzeba też podkreślić, że bazując na obecnym stanie wiedzy nie znamy jeszcze dokładnego mechanizmu działania tej choroby, co objawia się popularnością wielu modnych diet czy sposobów na wyleczenie HT – przed czym przestrzegam. Skupmy się na fundamentach, odpowiedniej higienie życia, zdrowej diecie, a w konsekwencji zaprocentuje to poprawą zdrowia. Bez włączania drogich suplementów czy męczenia się na monotonnej diecie. Skorzystaj z mojej pomocy w ułożeniu diety uwzględniającej hashimoto. Jako dietetyk online proponuje Ci konsultacje dietetyczne, dzięki którym osiagniesz swój cel. Piśmiennictwo: Cabot S. Jasinska M. Leczenie chorób tarczycy. Holistyczne metody poprawy pracy tarczycy. 2009 Przekł. Grabska Siwek B., Siwek G. Warszawa: Mada Trusewicz E. Choroby tarczycy. Jak rozpoznać Hashimoto i jak je leczyć Food Forum, t. 3, nr 9 80-84 Caturegli P. De Remigis A, Rose NR. Hashimoto thyroiditis: clinical and diagnostic criteria. Autoim mun Rev. 2014; 13 (4-5): 391-397. Golden SH, Robinson KA, Saldanha I, et al. Clinical review: Prevalence and incidence of endocrine and metabolic disorders in the United States: a comprehensive review. J Clin Endocrinol Metab. 2009; 94 (6): 1853-1878. Delemer B, Aubert JP, Nys P, et al. An observational study of the initial management of hypothyroidism in France: the ORCHIDÉE study. Eur J Endocrinol. 2012; 167 (6): 817-823. Brix TH, Kyvik KO, Hegedüs L. A population-based study of chronic autoimmune hypothyroidism in Danish twins. J Clin Endocrinol Metab. 2000; 85(2): 536-539. Zaletel K, Gaberšček S. Hashimoto’s Thyroiditis: From Genes to the Disease. Curr Genomics. 2011; 12(8): 576-588. Duntas L. The Role of Iodine and Selenium in Autoimmune Thyroiditis. Hormone and Metabolic Research. 2015; 47(10): 721-726. Carayanniotis G. Molecular parameters linking thyroglobulin iodination with autoimmune thyroiditis. Hormones (Athens). 2011; 10(1): 27-35. Wu Q, Rayman MP, Lv H, et al. Low Population Selenium Status Is Associated with Increased Prevalence of Thyroid Clin Endocrinol Metab. 2015; 100(11): 4037-4047. Köhrle J, Gärtner R. Selenium and thyroid. Best Pract Res Clin Endocrinol 23(6): 815-827. Duntas L. The Role of Iodine and Selenium in Autoimmune Thyroiditis. Horm Metab Res. 2015; 47(10): 21-726. Brix TH, Kyvik KO, Hegedüs L. A population-based study of chronic autoimmune hypothyroidism in Danish Clin Endocrinol Metab. 2000; 85(2): 536-539. Krekora-Wollny K. Niedoczynność tarczycy a otyłość. Forum Zaburzeń Metabolicznych 2010: 1: 63-65. Gierach M., Gierach J., Junik R. Insulin resistance and thyroid disorders. Endokrynologia Polska 2014;65: 70-76. Sánchez C, López-Jurado M, Aranda P, et al. Plasma levels of copper, manganese and selenium in an adult population in southern Spain: Influence of age, obesity and life style factors. Sci Total Environ 2010, 408(5): 1014-1020. Tuzen M. Toxic and essential trace elemental contents in fish species from the Black Sea, Turkey. Food Chem Toxicol 2009, 47(8): 1785-1790. Köhrle J, Gärtner R. Selenium and thyroid. Best Pract Res Clin Endocrinol Metab 2009, 23(6): 815-827. Dembińska-Kieć A. Naskalski JW. Solnica B. Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej 2017 EDRA 112-161. Liontiris M. Mazokopakis EE. A concise review of Hashimoto thyroiditis (HT) and the importance of iodine, selenium, vitamin D and gluten on the autoimmunity and dietary management of HT patients. Points that need more investigation. 2017 Hell J Nucl Med. 20 (1) 51-56. Doer gel D. R., Sheehan D. M., Goitrogenic and estrogenic activity of soy isoflavones Environmental Health Perspectives, vol. 110, Suppl. 3 349-353 D Adamo CR. Sahin A. Soy foods and supplementation: a review of commonly perceived health benefits and risks. 2014 Altern Ther Health Med 20 (1) 39-51. Socha K., Dziemianowicz M., Omeljaniuk W. J., Soroczyńsk a J., Borawska M. H., Nawyki żywieniowe a stężenie selenu w surowicy u pacjentów z chorobą Hashimoto Problemy Higieny i Epidemiologii, t. 93, nr 4, s. 824-827 Omeljaniuk W. J., Dziemianowicz M., Naliwajko Bartosiuk E., Markiewicz-Żukowska R., Borawska M. H. Ocena sposobu żywienia pacjentek z chorobą Hashimoto 2012 Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, t. XLIV, nr 3, Kawicka A., Regulska- Ilow B. Metabolic disorders and nutritional status in autoimmune thyroid diseases 2015 Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, t. 69 80-90. Taylor PN. Albrecht D. Scholz G. Global epidemiology of hyperthyroidism and hypothyroidism. Nat Rev Endocrinol 2018 14 (5) 301-316. Araki O. Ying H. Furuya F. Zhu X. Heng S. Thyroid hormone receptor of B mutants: dominant negative regulators of peroxisome proliferator – activated receptor Y action. 2005 Proc. Natl. Acad Sci. USA 102 16251-16256. Araujo RL. Andrade BM. Padron AS. Gaidhu MR. High-fat diet increases thyrotropin and oxygen consumption without altering circulating 3,5,3-triidothyronine T3 and thyroxine in rats the role of iodothyronine deiodinases, reverse T3 production, and whole-body fat oxidation. Endocrinology 2010 151 (1). 3460-3469. Rosołowska-Huszcz D. Lachowicz K. Udział kwasów tłuszczowych w regulacji syntezy białek zaangażowanych w metabolizm energetyczny. 2004 Fizjo Diet. Wyd. SGGW 58-66. Shin DJ. Osborne TF. Thyroid hormone regulation and cholesterol metabolism are connected through sterol regulatory element-binding protein-2. J Biol. Chem. 278 2003. 114-118. Douglas RM, Hemilä H, Chalker E, Treacy B: Vitamin C for preventing and treating the common cold. Cochrane Database Syst Rev 2004; (4): 980. Jarosz M., Stolińska H., Wolańska D. Żywienie w niedoczynności tarczycy: porady lekarzy i dietetyków Warszawa: 2015 Wydawnictwo Lekarskie PZWL Markiewicz-Żukowska R., Naliwajko S. K., Bartosiuk E., Sawicka E., Omeljaniuk W. J., Borawska M. H. Zawartość witamin w dietach kobiet z chorobą Hashimoto 2011 Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, t. XLIV, nr 3 Włochal M., Kucharski M. A., Grzymisławski effects of vitamins and trace minerals on chronic autoimmune thyroiditis 2014 Journal of Medical Science, Vol. 2, 83 Webb AR: Who, what, where and when-influences on cutaneous vitamin D synthesis. Prog Biophys Mol Biol 2006; 92(1): 17-25. Jak Ci się podoba artykuł?Oprócz tego, jest jeszcze jedna ważna rzecz, o której powinnaś pamiętać. 2. Uzupełnij niedobory w organizmie. Wiele osób zmaga się niedoborami: kwasu foliowego, witaminy B, witaminy D, czy żelaza. Trzeba pamiętać, że u każdego te niedobory mogą być inne i nie ma tu reguły. Witam, mam 24 lata, mierzę 150 cm i ważę 55kg. Chciałabym schudnąć przynajmniej 10 kg. Dodam że mam chorobę Hashimoto. Uczę się, więc po przyjściu do domu po godzinie 20-tej nie mam już siły na ćwiczenia. Próbowałam różnych metod na odchudzanie. Jem dużo warzyw, nie jem wieprzowiny, słodyczy. posiłki jem co 3h - 5 razy dziennie. Waga stoi w miejscu lub wręcz rośnie (małe porcje). W dodatku cały czas jestem głodna. Co robić? Czy przyczyną braku utraty wagi może być sama choroba Hashimoto? Jak w takim razie powinna wyglądać moja dieta, aby zrzucić zbędne kilogramy. Naprawdę próbowałam już wszystkiego i nic nie działa. Pomocy! KOBIETA, 24 LAT ponad rok temu Dieta 1000 kalorii Witam, prosze o prowadzenie dzienniczka żywieniowego (do pobrania z mojej strony a wówczas będę w stanie powiedzieć gdzie popełnia pani jakieś błędy lub czy jest jakaś inna przyczyna takiego stanu rzeczy. Pozdrawiam 0 Proszę skonsultować się z dietetykime, który po przeprowadzeniu wywiadu oceni Pani nawyki żywieniowe i wskaż ebłędy, 0 Dieta może nie jest łatwa, ale za to możliwa do zrealizowania. Wystarczy wyeliminować laktozę, gluten oraz warzywa psiankowate, a efekt będzie zdumiewający. Pozdrawiam, @ 0 Nasi lekarze odpowiedzieli już na kilka podobnych pytań innych znajdziesz do nich odnośniki: Jak zmniejszyć wagę przy chorobie Hashimoto? – odpowiada Ewa Kozłowska Czy jest szansa na schudnięcie przy niedoczynności i Hashimoto? – odpowiada Sylwia Ogrodowczyk Czy istnieje skuteczna dieta na Chorobę Hashimoto? – odpowiada Mgr inż. Ewa Ceborska-Scheiterbauer Jak schudnąć przy chorobie Hashimoto? – odpowiada Lek. Izabela Ławnicka Wzrost wagi a choroba Hashimoto – odpowiada Ewa Kozłowska Szanse na odchudzenie chorując na niedoczynność tarczycy i Hashimoto – odpowiada Mgr inż. Aldona Lewita-Paszko Jaką dietę stosować przy Hashimoto i hipoglikemii? – odpowiada Lek. Jacek Ławnicki Choroba Hashimoto i dieta – odpowiada Ewa Kozłowska Choroba Hashimoto a wybór diety – odpowiada Julita Krawczyk Odchudzanie i ćwiczenia przy chorobie Hashimoto – odpowiada Lek. Ewa Rybicka artykuły Hashimoto dieta; Jak schudnąć przy Hashimoto? Jako że w przebiegu tego zaburzenia również dochodzi do spowolnienia przemiany materii, należy stosować się do tych samych zasad, co w przypadku niedoczynności tarczycy (w ramach ciekawostki warto dodać, iż Hashimoto jest jedną z głównych przyczyn hipotyreozy). selen i cynk a Hashimoto Spis treści1 1. Zadbaj o poziom Dlaczego żelazo jest tak ważne w przypadku włosów? Jakie są przyczyny obniżonego poziomu żelaza? Jaki powinien być wynik żelaza/ferrytyny, żeby włosy nie wypadały? 2 2. Zrezygnuj z pszenicy i nabiału3 3. Sprawdź gospodarkę Problemy możesz mieć nie tylko z hormonami 4. Zadbaj o konwersję hormonów Jak sprawdzić, jaką mam konwersję?5 5. Zadbaj o krążenie6 6. Wcieraj regularnie7 7. Wprowadź stress Jak to zrobić? Co nas najczęściej odstresowuje?8 8. Zacznij się wreszcie Jeśli masz chorobę Hashimoto, sen jest dla Ciebie bardzo 9. Nawadniaj siebie i swoją Czy możesz poprawić stan swoich włosów i skóry poprzez picie wody? A może wystarczy nałożyć odpowiednią odżywkę i krem?10 10. Nie licz Ostatnia wskazówka może wpisać się w punkt dotyczący stresu. Wypadanie włosów w chorobie Hashimoto to temat, który studiuję od momentu, kiedy dowiedziałam się, że sama choruję. Przez kilkanaście miesięcy testowałam różne sposoby, które miały powstrzymać wypadanie włosów i pomóc w odroście nowych. Żaden sposób nie podziałał jednak stosowany pojedynczo. Dzięki doświadczeniu, które zdobyłam pracując ze sobą i z wieloma kobietami, które miały okazję zapoznać się z chorobą, zebrałam najważniejsze według mnie zasady walki z wypadaniem włosów w Hashimoto. Zobacz te 10 sposobów! 1. Zadbaj o poziom żelaza Dlaczego żelazo jest tak ważne w przypadku włosów? Po pierwsze brak żelaza skutkuje niedotlenieniem organizmu, a niedotlenienie organizmu jest równoznaczne z niedotlenieniem mieszków włosowych. Nieodżywiony włos wypadnie wcześniej, a brak dopływu substancji odżywczych utrudni powstanie nowego włosa. Obniżone żelazo to również problem mitochondriów z produkcją ATP. Jakie są przyczyny obniżonego poziomu żelaza? Laboratorim ALAB podczas wykładów, w których miałam przyjemność uczestniczyć, podzieliło przyczyny niedoboru żelaza na 3 grupy. Pierwsza grupa to problemy z przewodem pokarmowym. Zalicza się tu 50% przypadków, gdzie żelazo jest obniżone. Do schorzeń przewodu pokarmowego wpływających na poziom żelaza należą m. in. wrzody, nowotwory jelita grubego czy niedobór błonnika w diecie. W kolejnej grupie winowajcą są drogi rodne. Grupa ta stanowi 20% wszystkich przypadków. Należą tutaj mięśniaki i obfite krwawienia menstruacyjne. Kolejne 10% to zaburzenia wchłaniania. Często obniżona wchłanialność jest spowodowana np. słabym zakwaszeniem żołądka albo złym stanem jelit. Ostatnie 10% to inne narządy i przypadki niecharakterystyczne. Niedobór żelaza jest objawem, a nie chorobą. W związku z tym prawidłowym postępowaniem przy uzupełnieniu niedoborów żelaza powinno być działanie przyczynowe. Chorobie Hashimoto często towarzyszą infekcje wirusowe, bakteryjne i pasożytnicze, które „podkradają” żelazo z „magazynu na gorsze czasy”, czyli wątroby. W takim przypadku ważne będzie wykrycie owych infekcji i wdrożenie odpowiedniego leczenia. Suplementacja lub leczenie żelazem może przynieść odwrotne skutki. Warto dodać, że obniżona hemoglobina nie zawsze świadczy o anemii z niedoboru żelaza. Przy odpowiedniej wartości ferrytyny, przyczyną może być niedobór witaminy B9 czy B12. Dlatego niezwykle istotna jest pełna diagnostyka gospodarki żelazowej, która obejmuje: morfologiężelazoferrytynęTIBC, UIBC Jaki powinien być wynik żelaza/ferrytyny, żeby włosy nie wypadały? Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie, ponieważ zależy to od indywidualnego przypadku. Często przyczyna wypadania włosów jest złożona i nie obejmuje tylko niedoboru żelaza. W takich przypadkach uzupełnienie ferrytyny do określonego poziomu nie da trwałej poprawy. Jeśli chodzi o włosy, nie ma konkretnych doniesień naukowych, co do odpowiedniego poziomu ferrytyny. Praktycy twierdzą, że optymalny poziom funkcjonalny zalecany w przypadku wypadania włosów to poziom między 50-70 ng/ml (dla kobiet). Ciekawostką mogą być obserwacje dermatologów z Clevland Clinic, które mówią, że odpowiedź na leczenie jest znacznie lepsza, jeśli ferrytyna jest uzupełniona. 2. Zrezygnuj z pszenicy i nabiału Dieta w Hashimoto jest tematem kontrowersyjnym i niezwykle interesującym. Przeglądając internet można zagubić się wśród porad dotyczących diety w chorobie. „Usuń gluten!”, „Nie jedz strączków!”, „Jedz strączki!”, rób to, nie rób tamtego.. Tak, też testowałam na sobie. Aż w końcu oddałam się w ręce dietetyka klinicznego, który dobrał dietę na podstawie moich wyników badań. Tobie też to gorąco polecam! Okazało się, że nie mam nietolerancji na gluten, ale na pszenicę już tak. Podobnie z nabiałem. Rzecz nie tyczy się tylko mnie. Wiele wyników badań oraz obserwacji dietetyków klinicznych potwierdza, że osoby z chorobą Hashimoto powinny wyeliminować pszenicę oraz nabiał. Bardzo często wśród chorujących występuje alergia lub nietolerancja białek mleka (np. kazeina) oraz właśnie pszenicy. Przy wyeliminowaniu nabiału, warto zadbać o wartościowe źródło wapnia, którym są między innymi ryby, np. szprotki. 3. Sprawdź gospodarkę hormonalną Problemy możesz mieć nie tylko z hormonami tarczycy. Chorobie Hashimoto często towarzyszy insulinooporność, hiperandrogenizm, hiperprolaktynemia czy tzw. „wyczerpane nadnercza”. Wykonaj odpowiednie badania i zwróć się do specjalisty o pomoc z interpretacją. Nie wyjdzie Ci na dobre pytanie na forum i szukanie odpowiedzi na własną rękę, jeśli nie masz nawet pojęcia o nazwach podstawowych hormonów. Wyrównanie pracy hormonów jest kluczowe przy wypadaniu włosów, ponieważ to nie tylko nierównowaga hormonów tarczycy może powodować ich osłabienie. Nierównowaga hormonalna powoduje dodatkowo problemy ze skórą głowy, jak np. podwyższony poziom androgenów może powodować łojotok. 4. Zadbaj o konwersję hormonów tarczycy Konwersja hormonów tarczycy to w skrócie mówiąc przekształcenie T4 do T3. 20% T3 produkowane jest przez tarczycę, a kolejne 80% pozyskiwane przez konwersję głównie w wątrobie ale też w nerkach i jelitach. Jak sprawdzić, jaką mam konwersję? Tu znajdziesz kalkulator, który pomoże Ci obliczyć konwersję na podstawie Twoich wyników badań. Kalkulator Jaki powinien być odpowiedni poziom? Praktycy medycyny funkcjonalnej mówią, że najlepsze samopoczucie notuje się, kiedy FT4 jest na poziomie około 50%, a FT3 nawet 70%. Jak poprawić konwersję? Oto kilka sposobów: uzupełnij niedobry witaminy D3,zadbaj o odpowiedni poziom cynku, miedzi i selenu,zadbaj o odpowiednie wysycenie organizmu żelazem oraz witaminą B12,zadbaj o pracę wątroby, jelit oraz nerek (około 20% konwersji odbywa się w jelitach, kolejne 20% w nerkach oraz 20% w wątrobie),zadbaj o relaks oraz aktywność fizyczną. 5. Zadbaj o krążenie Wiele problemów z włosami i skórą głowy wiąże się bezpośrednio z upośledzonym mikrokrążeniem. Problemy z krążeniem towarzyszą wielu chorobom, np. cukrzycy, chorobom obturacyjnym płuc, występują również przy nadciśnieniu. Towarzyszy im siedzący tryb życia, który dodatkowo pogarsza sytuację. Niedostarczający dopływ krwi, a co za tym idzie, niedotlenienie komórek, powoduje ich szybsze obumieranie, stąd bezpośredni wpływ słabego krążenia na włosy. Przy osłabionym krążeniu skóra głowy często jest blada i napięta. Bez względu na to, czy cierpisz na chorobę powodującą osłabienie krążenia, czy nie, wprowadź zabiegi usprawniające i „rozgrzewające”. Jeśli nie masz przeciwwskazań, polecam zabiegi karboksyterapii, mezoterapii igłowej oraz zabiegi z zastosowaniem prądów wysokiej częstotliwości (darsonwalizacja). W domu możesz wykonywać masaż skóry głowy, używając szczotki, opuszków palców lub specjalnego masażera. Pamiętaj, żeby nie skupiać się wyłącznie na skórze głowy. Rozgrzej całe ciało poprzez regularną aktywność fizyczną, chociażby spacer o zmiennym tempie, który pozwoli odrobinę podnieść tętno. Łydki to część ciała, która bardzo dobrze pompuje krew. Spróbuj wykonywać codziennie wspięcia na palce, w ten sposób rozruszasz potrzebne mięśnie i usprawnisz krążenie całego ciała. 6. Wcieraj regularnie Kolejną metodą na usprawnienie mikrokrążenia jest stosowanie preparatów do wcierania na skórę głowy. Wybieraj te, które zawierają wartościowe składniki, wpływające na poprawę krążenia, np. : cynamonowiec,kofeina,mentol,żeń-szeń,wyciąg z chinowca,nikotynian etylu,kamfora,wyciąg z papryczki chili. Tutaj ważny jest również regularnie wykonywany masaż. To on jest kluczem do sukcesu, nie sam skład preparatu. 7. Wprowadź stress management Chyba nikogo nie zdziwię mówiąc, że wypadanie włosów może mieć podłoże stresowe. Ale czy wiesz, że stresem dla organizmu nie jest tylko to, co odczuwasz jako stres? Stresem mogą być także: zbyt mała ilość lub zła jakość snu,niedobory witamin koniecznych dla procesów energetycznych,przyjmowanie niektórych leków,nadmierna/niedostateczna aktywność fizyczna,zaburzenia trawienia i wchłaniania,nierównowaga hormonalna,zbyt wysoka/zbyt niska podaż kalorii,składniki prozapalne w diecie,przewlekłe stany zapalne i wiele innych. Jak widzisz, jesteśmy narażeni na przewlekły stres na każdym kroku. Dlatego tak ważne jest to, aby nie poddawać mu się biernie, ale aktywnie działać, by przezwyciężyć stres. Jak to zrobić? Nie ma tajemnej metody, jak zwykle wszystko jest zależne od naszego organizmu, a w tym wypadku dodatkowo osobowości i charakteru. Co nas najczęściej odstresowuje? aktywność fizyczna,przebywanie na świeżym powietrzu,kontakt ze zwierzętami,taniec,masaż,seks,tworzenie (malowanie, rysowanie, forografia etc.)joga,medytacja,głęboki oddech,śmiech. Na pewno masz swoje sposoby. Zastanów się, co Cię odstresowuje i wprowadź nawyk korzystania ze swoich metod regularnie. 8. Zacznij się wreszcie wysypiać Jeśli masz chorobę Hashimoto, sen jest dla Ciebie bardzo ważny. Niedosypianie to brak regeneracji całego organizmu. Niedobory snu skutkują osłabieniem odporności, a co za tym idzie – większą podatność na różne infekcje. Następują również powolne zaburzenia w metabolizmie, co i tak ma miejsce przy samej niedoczynności tarczycy. Warto wspomnieć, że nie liczy się wyłącznie liczba przespanych godzin. Ważne jest zachowanie rytmu dobowego, ponieważ każdy narząd naszego ciała funkcjonuje według rytmów biologicznych. Przy chodzeniu spać po północy następuje niewystarczające wytwarzanie melatoniny, a wieczorne treningi lub spędzanie dużej ilości czasu przed ekranami z niebieskim światłem zaburzają gospodarkę hormonalną i powodują zwiększone wieczorne wydzielanie kortyzolu, co może przyczynić się do wzrostu poziomu cukru we krwi i problemów ze schudnięciem oraz wypadaniem włosów. 9. Nawadniaj siebie i swoją skórę Sucha skóra i włosy to jeden z książkowych objawów niedoczynności tarczycy. Wiele osób uważa, że tak już musi być i godzi się z tym. Zapytane jednak, ile faktycznie piją wody, większość przyznaje się do zaniedbań w tej kwestii. Czy możesz poprawić stan swoich włosów i skóry poprzez picie wody? Tak! Włosy w co najmniej dziesięciu procentach składają się z wody, skóra właściwa ma około 60%, a naskórek około 13% wody, co oznacza, że odpowiednie nawodnienie organizmu ma duży wpływ na wygląd skóry. Dobrze „nawodniony” włos jest sprężysty, gładki i nawilżony, a skóra wypoczęta i pozbawiona drobnych zmarszczek. A może wystarczy nałożyć odpowiednią odżywkę i krem? Niestety nie ma możliwości nawilżenia skóry od zewnątrz. Woda nie przenika przez barierę naskórkową. Jedyną zaletą kremu nawilżającego jest obecność substancji hamujących transepidermalną utratę wody, czyli substancji okluzyjnych. Podobnie jest w przypadku włosów. Oczywiście kremy i odżywki nawilżające dają efekt, ale nie jest to działanie długotrwałe. 10. Nie licz włosów Ostatnia wskazówka może wpisać się w punkt dotyczący stresu. Liczenie włosów, które wypadły nie jest zbyt obiektywną metodą diagnostyczną przy nadmiernym wypadaniu. Liczba włosów, które wypadają fizjologicznie jest zróżnicowana i uwarunkowana genetycznie, dlatego jeśli naliczysz 130 włosów z jednej doby, może to być normą, ale może też oznaczać wypadanie nadmierne. Dodatkowo przy włosach długich, kłębek wyciągnięty ze szczotki będzie dużo większy niż przy włosach o połowę krótszych, co dalej oznacza tą samą liczbę i nic wnosi wiele do diagnostyki, a może przysporzyć Ci więcej stresu niż realnych korzyści. Źródła: The Guidebook Nutritional Anemia – J. Bedham, Zimmermann, K. Kraemer The cumulative cost of additional wakefulness: dose-response effects on neurobehavioral functions and sleep physiology from chronic sleep restriction and total sleep deprivation – V. Dongen, G. Maislin, JM Mullington Effects of melatonin administration on daytime sleep after simulated night shift work – Rozszyfruj swoją krew – P. Ihnatowicz, E. Ptak Woda w skórze – E. Kowaska-Wochna, Cabines Hej piszę z nadzieją,że ekspert poradzi mi jak zrzucić parę kilogramów. Sprawa nie jest łatwa ponieważ mam Zapalenie tarczycy Hashimoto i oczywiście brak motywacji bo samej sie niechce .Ale najwyższa pora się wziąć za siebie :) ! . Mam 157,5 cm , waże ok 76-77kg . Ale kiedyś tak nie bylo . Obecni
Witam serdecznie, Jeżeli niedobory hormonalne w chorobie Hashimoto są wyrównane (przyjmuje się odpowiednią dawkę hormonów tarczycy), wtedy choroba nie ma wpływu na metabolizm. Aby zmniejszyć wagę ciała nie wystarczą diety cud, ponieważ po zakończeniu ich stosowania waga bardzo szybko wraca do stanu przed rozpoczęciem diety. Podstawą musi być zmiana sposobu żywienia (4-5 posiłków dziennie, ostatni o 18, kaloryczność największa rano, najmniejsza wieczorem), zastąpienie w miarę możliwości białej mąki i produktów przez pieczywo ciemne, ciemny makaron i ryż, unikanie słodyczy, oraz zwiększenie ilości warzyw i owoców. Konieczny jest także wysiłek fizyczny (mogą być ćwiczenia np. aerobik, zumba) co najmniej 3x w tygodniu, pomaga on nie tylko przyspieszyć metabolizm, ale także modelować sylwetkę, oraz zapobiegać zaparciom. Proszę pamiętać, że nie nalezy tracić na wadze więcej niż 2-3 kg miesięcznie. Najlepiej jeśli plan utraty wagi rozłożymy na 6 lub 12 miesięcy. Pozdrawiam !
Tak, ale...W swojej wieloletniej praktyce spotkałam się z wieloma przypadkami pacjentów z Hashimoto chcących pozbyć się nadmiaru kilogramów. Tymi łatwiejszymi i trudniejszymi w prowadzeniu dietetycznym. Większości z nich udało się osiągnąć cel i schudnąć. Aby to osiągnąć na pewno konieczne jest wdrożenie odpowiedniego leczenia farmakologicznego, którego celem jest wyrównanie poziomu hormonów. Ważny jest też czas. Każda choroba, a już szczególnie ta związana z hormonami, spowalnia tempo chudnięcia. Polecani dietetycy Elżbieta Gmurczyk Dyplomowany dietetyk, specjalista ds. żywienia człowieka Jolanta Czepułkowska Dyplomowany dietetyk kliniczny, psychodietetyk Anna Huma - Nande Dyplomowany dietetyk kliniczny Małgorzata Łyżniak Dyplomowany dietetyk, specjalista ds. żywienia człowieka, założyciel firmy Dlatego nie należy nastawiać się na szybkie rezultaty. Pojawią się one, tylko trzeba będzie chwilę dłużej na nie poczekać :). Następnie dieta. Odpowiednio zbilansowana, dobrana do potrzeb konkretnego pacjenta, dostosowana do przebiegu jego choroby. Najlepiej jeśli ułożona jest przez specjalistę dietetyka, który wie jak ją prawidłowo przygotować. Próby odchudzania się na "własną rękę" przy chorobach tarczycy najczęściej przynoszą odwrotny skutek. Pacjenci poprzez źle dobrane, przypadkowe diety spowalniają dodatkowo, i tak już wolniejszy z powodu choroby, metabolizm. Dlatego warto zainwestować we własne zdrowie i skorzystać z pomocy profesjonalisty, aby móc cieszyć się sukcesem i dobrym samopoczuciem :).Autor: Dyplomowany dietetyk, specjalista ds. żywienia człowieka, założyciel firmy Podziel się na Facebook`u Podobne artykuły Czas na jesień I w powietrzu i na talerzu. A jeśli ta pora roku to znak, że jabłka, gruszki i śliwki królują w naszym menu. Oto kilka przepisów, które często proponuję moim pacjentom w diecie: śniadaniowych, obiadowych i kolacyjnych z tymi produktami. Pamiętajmy, jak zawsze, ważny jest zdrowy rozsądek, umiar, ale również przyjemność jedzenia . Jak wybrać najlepsze sushi? Sushi.. brzmi pysznie, wydaje się być zdrowe i niskokaloryczne. Dodatkowo jest modnym i eleganckim punktem każdego przyjęcia. Można je do woli rolować, składać zgodnie z naszą fantazją i smakiem. Ale czy faktycznie sushi odznacza się wysokimi właściwościami zdrowotnymi? Czy prawdą jest, że jego spożywanie przysłuży się naszej szczupłej sylwetce i pięknej figurze? Niestety... nie do końca widać to w różowych barwach.. 453 10 16 215 187 430 259 46